Pewnie wielu czytelników zastanawia się, czy warto dochodzić roszczeń odszkodowawczych po wielu latach. A z drugiej strony, zobowiązani do zapłaty mogą mieć wątpliwość, czy zapłacić – gdy otrzymują niespodziewanie wezwanie do zapłaty. O tym będzie ten wpis. A więc jak wygląda przedawnienie roszczenia o zadośćuczynienie.
Zasadniczo zastosowanie ma 3-letni termin przedawnienia. Należy go liczyć od dnia dowiedzenia się o osobie zobowiązanej do naprawienia szkody. Zwykle będzie to dzień zaistnienia wypadku – dlatego że od razu wiadomo, kto jest jego sprawcą. Na przykład jeśli do zdarzenia (wypadku komunikacyjnego, pobicia, upadku na nierównym chodniku, itd) dojdzie 1 stycznia 2015 r. – poszkodowany powinien wystąpić z roszczeniami do 1 stycznia 2018 r.
Gdy zdarzenie wynikło z przestępstwa
Nieco inna sytuacja będzie miała miejsce, gdy zdarzenie wynikło z przestępstwa – na przykład poważnego wypadku komunikacyjnego, pobicia. Wówczas zastosowanie ma inny termin – przedawnienie roszczenia o zadośćuczynienia ma miejsce aż po 20 latach. Trzeba przyznać, że to wystarczająco dużo czasu na wytoczenie powództwa.
Co to znaczy, że szkoda wynikła z przestępstwa? Najłatwiej powiedzieć, że sprawca został skazany prawomocnym wyrokiem za popełnienie przestępstwa. Niemniej jednak, nawet gdy nie zostanie skazany, zastosowanie może mieć 20-letni termin, gdy chodzi o przedawnienie roszczenia o zadośćuczynienie.
Mianowicie Sąd Cywilny, który rozpoznaje sprawę odszkodowawczą, sam ustala, czy doszło do przestępstwa. Robi to nawet pomimo braku wyroku skazującego. Sąd bierze wówczas pod uwagę wszystkie aspekty sprawy. W takim przypadku jeśli do zdarzenia dojdzie 1 stycznia 1999 r. – poszkodowany powinien wystąpić z roszczeniem o zadośćuczynienie do 1 stycznia 2019 r.
Przedawnienie roszczenia o zadośćuczynienie do ubezpieczyciela
Jeszcze jeden termin należy wziąć pod uwagę – najbardziej specyficzny. Gdy roszczenie o zadośćuczynienie poszkodowany kieruje do ubezpieczyciela. Otóż przedawnienie roszczenia o zadośćuczynienie przerywane jest przez zgłoszenie ubezpieczycielowi tego roszczenia lub przez zgłoszenie zdarzenia objętego ubezpieczycielem. Bieg przedawnienia rozpoczyna się na nowo od dnia, w którym zgłaszający roszczenie lub zdarzenie otrzymał na piśmie stanowisko ubezpieczyciela o przyznaniu lub odmowie świadczenia.
A więc jeśli skierujesz roszczenia do ubezpieczyciela, termin zacznie biec na nowo od momentu otrzymania decyzji przez ubezpieczyciela. Co jest jednak istotne? Decyzja musi być formalnie prawidłowa, zawierać wszystkie elementy wskazywane przez przepisy prawa. O tym też powinni pamiętać pracownicy zakładów ubezpieczeń. Jeżeli bowiem nie będzie zawierała wszystkim elementów, na przykład pouczenia o możliwości dochodzenia roszczeń na drodze sądowej, bieg przedawnienia nie rozpocznie się na nowo. Taka decyzja musi być też ostateczna. Powinna zawierać konkretne i ostateczne stanowisko.
Jeżeli zastanawiasz się więc, czy warto po wielu latach wystąpić z roszczeniami odszkodowawczymi, odpowiedź może być różna. Niemniej zawsze warto próbować. Prowadzę obecnie sprawę z 1998 roku, która przedawniona nie jest.
Piotr STOSIO
Zapraszam też do przeczytania moich poprzednich tekstów na blogu zadoscuczynienie.com a w tym o możliwości uzyskania zadośćuczynienia i odszkodowania za pobicie na dyskotece.
